Jest to motyw lub zespół motywów zdobniczych stosowany w sztukach plastycznych, architekturze i rzemiośle artystycznym. Należy wiedzieć, że może pokrywać całkowicie powierzchnię danego przedmiotu, wypełniać określone pola (symetrycznie lub asymetrycznie) albo występować w postaci pasów (o układzie ciągłym lub rytmicznym).

Cechuje go abstrakcyjny charakter, przejawiający się w odrzuceniu czynnika ilustrującego i operowaniu czystą formą, oraz posługiwanie się drobnym motywem zdobniczym. Ze względu na rodzaj motywów wyróżnia się głównie ornament geometryczny, roślinny i zwierzęcy. Motywami ornamentowymi mogą być również postacie ludzkie, elementy architektoniczne, pismo, znaki symboliczne lub konkretne przedmioty. Ornament był znany już we wczesnym paleolicie (przede wszystkim ornament geometryczny) i pojawiał się w następnych epokach kultury, w starożytnym Egipcie (lotos, papirus, spirala), Mezopotamii (plecionka), Grecji, a później Rzymie i Bizancjum (meander, spirala, ornament falowy, palmeta, rozeta, akant, feston, girlanda, delfiny, gryfy, maszkaron, astragal, ząbki, perełki, kimation), w sztuce romańskiej (plecionka, spirala, fryzy arkadkowe), gotyckiej (maswerk, winorośl, suchy oset, chimera), islamskiej (arabeska, maureska), renesansowa (arabeska, maureska, panoplia, motyw putto), barokowa (ornament okuciowy, ornament zwijany, ornament chrząstkowo-małżowinowy, akant, girlandy roślinno-owocowe, ornament lambrekinowy), regencji (ornament wstęgowo-cęgowy, kratka z różyczkami), rokoko (rocaille, akant płomienisty), XVIII i XIX wieku (chinoiserie, singerie), secesji (ornamenty roślinne o płynnych formach).

W XX wieku ornament stracił swoje dominujące znaczenie na rzecz funkcji uzupełniających.